Kayıtlar

Türk Dünyası Edebiyatı etiketine sahip yayınlar gösteriliyor

Öne Çıkan Yayın

Kitap Okurken Etkili Not Alma Nedir? Nasıl Yapılır?

Bir kitabın dünyasına girdiğimiz andan itibaren etrafımızdaki çoğu şeyden haberdar dahi olmayız, bu adanmışlık insanda büyük bir aydınlanmayı ve bilgilenmeyi doğurabilir. Pek çok insan kitap okurken daha önce hayatında karşılaşmadığı veya önemli gördüğü bir bilgiye değer verse dahi genellikle not alma ihtiyacı duymaz. Beynin kısa ve uzun süreli hafıza kaynaklarını göz önünde bulunduracak olursak kitap okurken elde ettiğimiz o eşsiz bilgiyi unutmamız veya eksik hatırlamamız içten bile değildir. Bunların farkında olarak veya farkında olmayarak nadir de olsa bazı kimseler kitap kenarlarına çeşitli kısa notlar veya çizimler yapmaktadır. Kitap sayfalarını notlarla donatıp sayfanın ahengini bozmak bazı kimselerin hoşuna gitmese de etkili bir okumanın gerçekleşmesi için gerekli işlemlerden birisi olduğunu hatırlatmakta fayda var. Kitap sayfalarınızı kirletmekten korkmayın, bu sizleri kitaba daha yakın bir dost edecektir. Sadece bu kadarıyla da kalmaz sizi uyanık tutar her an tetikte olurs...

Pehlevî Devri Güney Azerbaycan Edebiyatı (1920-1978)

II. Dünya Savaşı İran Türkleri için dönüm noktalarından biridir. Pişeverî, sosyal reformlar yapar. Resmi dili Türkçeleştirir. Art arda Türkçe gazete ve dergiler yayınlanır. 1920’den sonra Pehlevî rejiminin baskı ve sansürleri soncu genel olarak edebiyatta bir yavaşlama ve gerileme devri başlar. II. Dünya Savaşı yıllarında şiirde üç ana mevzu dikkati çeker. Bunlar: Vatan sevgisi, Faşizme nefret Bağımsızlık çağrısı 1945’ten sonra Güneydeki sosyal ve siyasî havanın değişmesiyle, şiirde de değişim kendini gösterir. Millî meseleler ana konu olmaya başlar. Birlik ve beraberlik gibi kavramlar daha çok işlenir. Şiirlerdeki şiirsel keyfiyet giderek artmaya başlar. Güney Azerbaycan’da modern nesir, Abdurrahim Talibov, Zeynelabidin Marağayi, Memedali Menafzâde’nin yazmış oldukları hikâye ve romanlarla ilk örneklerini verir. Azerbaycan nesrinde asıl tema hürriyet arayışıdır. Romanın merkezinde, Güney Azerbaycan halkının yaşadığı sıkıntılar ıstıraplar vardır. Fakat roman kahramanl...

Çağdaş Azerbaycan Edebiyatı Devri (1979- )

Güney Azerbaycan’da 1950’lerden sonra gittikçe artan baskı ve yasaklamalar, 1962 yılındaki toprak reformuna kadar devam eder. 1970’lerin sonuna doğru toplumun ve özellikle din adamlarının üzerindeki baskılar artar. Güney Azerbaycan’da 1950’lerden sonra gittikçe artan baskı ve yasaklamalar, 1962 yılındaki toprak reformuna kadar devam eder.  1970’lerin sonuna doğru toplumun ve özellikle din adamlarının üzerindeki baskılar artar. Humeyni’nin ölümünden sonra basın hayatına uygulanan baskıların azalmasıyla birlikte Azeri Türkçesiyle bazı dergiler yeniden yayın hayatına girer. Ayrıca Tebriz ve Tahran başta olmak üzere bazı şehirlerde kültür, edebiyat, folklor dernekleri kurularak faaliyet göstermeye başlar.  Tebriz Şairler ve Yazarlar Cemiyeti,  Ülkü Dergisi,  Tebriz Genç Şairler ve Yazarlar Cemiyeti,  Gençlik Gazetesi,  Müstakil Azerbaycan Medeniyet Ocağı,  Yoldaş Dergisi,  1979 yılındaki İslâm İnkılâbı, millî şuurun canlanması...

1. Meşrutiyet Devri Güney Azerbaycan Edebiyatı (1828-1920)

20.yüzyıl Rusların Azerbaycan’ı istila için giriştikleri harplerle doludur. Osmanlı’nın Kafkasya’daki etkisi azalınca hanlıklar kendi aralarında mücadele eder. Nadir Şah’ın ölümünden sonra bölgede ortaya çıkan siyasî boşluk ve karışıklıklardan faydalanan Ruslar, 20.yy’ın başlarından itibaren Kafkasya’ya girmeye başlar. Daha asrın başında Aras nehrinin kuzeyi tamamen Rusların eline geçer. 22 Şubat 1828 yılında yapılan Türkmençay Antlaşmasıyla Azerbaycan ikiye ayrılır: 1)Aras’ın kuzeyi Ruslar’a,  2)Güneyi ise, İran’a kalır.  Bu tarihten sonra Kuzey’de farklı bir siyasî ve ekonomik yapı kurulurken, Güney’de gelişme durma noktasına gelir. Azeri dili ile eğitim veren okullar kapatılır. Gazete, dergi ve kitap yayımına izin verilmez 20.yüzyılın başlarında İran, Kafkasya ve Osmanlı Devleti’nde meydana gelen meşrutiyet hareketleri Güney Azerbaycan’ı da derinden etkiler. Klâsik edebiyat hem Kuzeyde, hem de Güneyde canlılığını sürdürmektedir. Fuzulî gibi güçlü bir şair ta...

Azerbaycan Edebiyatının Tarihsel Gelişimi

12. ve 13. yüzyıllarda Azerbaycan edebiyatında Farsça yazan önemli kişilikler yetişmiştir. Bu dönemde Azerbaycan Edebiyatını ekol sayabilecek güçlü özellikler bulunmamaktadır.  14. yüzyıldan sonra bölgeye yönelen Türk akınları, Farsça'nın etkisini kırmıştır. 15. yüzyılda gerek saz şiirinin, gerek klasik şiirin güçlü temsilcileri yetişmiştir. (Kadı Burhaneddin, Nesimî gibi.) 16. yüzyıla kadar bu iki kol ortak geçmişi olan edebiyattır. Ancak, çeşitli tarihî nedenlerle bu iki edebiyat birbirinden ayrıldı. Hem Osmanlı hem Azeri edebiyatı içinde sayılan Fuzûli, 16. yüzyılda dünya çapında büyük lirik şairdir. Bu dönemde ayrıca önemli âşıklar ve tasavvuf şairleri de yetişmiştir. 18. yüzyılda Osmanlı Edebiyatına benzer tarzda klasik şiirle halk şiirinde birbirine yaklaşma, dilde sadeleşme görülür. Batı tesirindeki Azerbaycan edebiyatı, Rusların Kafkasya’ya girmesiyle başlar. 19. yy da Kafkasya’da başlayan Rus istilasının bir sonucu olarak da Azerî edebiyatı iki kola ayrılır: Ku...